BIM-regie: het wat, waar, hoe en waarom

Taken en verantwoordelijkheden BIM-regisseur 

In de multidisciplinaire rol van BIM-regisseur zijn we bij Based betrokken bij verschillende fasen van het bouwproces, van ontwerp en engineering tot facility management.

Het doel is om de samenwerking, efficiëntie en nauwkeurigheid te verbeteren door middel van gestandaardiseerde gegevensuitwisseling en geïntegreerd projectbeheer. 

Wat we zoal doen als BIM-regisseur verschilt per opdrachtgever en per project. In elk project maken we gebruik van (inter-)nationale standaarden op gebied van informatiemanagement (zoals de ISO 19650). Ook staan we de opdrachtgever bij in de mogelijkheden, verplichtingen en taken behorend bij een goed informatiemanagement-proces. Dit biedt de mogelijkheid voor een sneller, efficiënter en vloeiender proces in zowel het project als in onderhoud en beheer. Maar wat doen we dan zoal?  

• (Ondersteunen van) het bepalen van een visie op gebied van informatiemanagement;
• Vaststellen van de informatiebehoefte in latere fases;
• Vaststellen van projecteisen rondom informatie in een BIM-protocol;
• Beoordelen van het BIM-uitvoeringsplan van partijen;
• Vaststellen van de benodigde informatiestandaarden;
• Bepalen welke methoden en procedures zullen worden gehandhaafd;
• Opzetten en beheren van de ‘single source of truth’ in een gemeenschappelijke omgeving;
• En meer …

Daarnaast zien we er met modelcontroles op toe dat coördinerende partijen hun taken naar behoren uitvoeren, informatie op de juiste manier op de juiste plaats aanleveren – zoals vastgelegd in het BIM-protocol – en dat kwaliteit wordt gewaarborgd. 

Waarom BIM-regie?

Tijdens de exploitatiefase van gebouwen is een dataset die up-to-date is van groot belang. De benodigde informatie in deze fase verschilt per opdrachtgever. Werken met BIM en digitale informatie heeft de kracht om alle informatie – zoals rapporten en technische informatie – over assets te bundelen. Hierdoor is alle informatie centraal toegankelijk, up-to-date en wordt er gebruikgemaakt van het principe: ‘de single source of truth’.  Dit levert voor veel partijen tijdswinst op. Daarnaast bevatten de assets in modellen informatie die gebruikt kan worden bij het onderhoud en beheer. Dit betekent dat het BIM-traject ingezet zal worden met zicht op het eindtraject. ‘Begin with the end in mind’.

Steeds meer partijen zien het belang van BIM-regie en pakken dit al vroeg in het proces op. Voor veel opdrachtgevers is het digitale werken en BIM nog wel een compleet nieuw terrein. Based staat hierin de opdrachtgever bij en geeft waar nodig ondersteuning in de taken en sturing aan het proces.  

BIM speelt niet alleen een grote rol in projecten. Ook – zelfs vooral – bij gebouwbeheer en -onderhoud is dit stuk belangrijk. Kijk je naar de gehele levenscyclus van een gebouw, dan is de ontwikkeling van een gebouw slechts een klein deel van die levenscyclus. Maak je in het begin van het proces al slimme keuzes, dan heb je daar later dus alleen maar profijt van in de exploitatie. 

Hoe start je met BIM(-regie)?

Een goede basis opzetten en daarop verdergaan, begint met de juiste visie en een goed (BIM-)plan. Soms ligt er binnen de organisatie al een doordachte visie. Is dit het geval, dan maken we een plan dat daarop voortborduurt. Een andere keer komt men bij ons met de vraag: we moeten iets met BIM, kunnen jullie ons helpen? Dan is het eerst nodig om even terug naar de basis te gaan, om vanuit daar een visie te vormen. In dat geval beginnen we van scratch af aan. We gaan dan eerst met de opdrachtgever aan tafel om onder andere antwoord te krijgen op de volgende vragen:  

• Wat is jullie visie op BIM en digitaal bouwen? 
• Wat is/betekent BIM voor jullie? 
• Waarvoor wil je het inzetten? 
• Hoe en met wie? 
• Wat zijn de voordelen? 
• En hoe zit het met coördinatie en uitvoering?

De visie op digitaal bouwen en wat voor de organisatie een basiskwaliteit van een model is, leggen we vast in een BIM-protocol. Is er nog geen protocol, dan maken we dat. Is het er wel, dan werken we daarmee verder. Het protocol moet als reactie een uitvoeringsplan krijgen waarmee de coördinerende partijen (projectteams) kunnen worden aangestuurd; hoe gaan jullie leveren wat wij vragen? 

Als opdrachtgever is het mogelijk om het project te sturen door een goed BIM-protocol. Belangrijk is ook om het projectteam echt mee te nemen in de wensen van de opdrachtgever en niet te overvragen. Omdat het bouwproces veel partijen kent, worden alle partijen meegenomen in de wensen en eisen van de opdrachtgever in het gehele BIM-traject.

Gedurende het ontwerp- en engineeringstraject worden de informatie-eisen getoetst. Eens in de zoveel tijd wordt informatie aan de opdrachtgever verstrekt, de zgn. data drop. Wij kijken mee of dit op de juiste wijze gebeurt en checken gedurende een project meerdere keren hoe het ervoor staat. Als BIM-regisseur zijn wij feitelijk de spil tussen de coördinerende partij en de opdrachtgever. 

Verschillende belangen

BIM heeft voor iedereen een andere betekenis. Voor een opdrachtgever ligt de focus vaak op informatie die nodig is in onderhoud en beheer. De coördinerende partij focust zich op de vraag of de modellen goed in elkaar zitten en of er geen ‘clashes’ zijn. Maar een opdrachtgever wil bijvoorbeeld weten van wat voor materiaal de wanden zijn in het gebouw. Welk type CV-ketel aanwezig is. Of wat het volledige oppervlak aan beglazing is, om zo het onderhoud aan te kunnen sturen. Al deze informatie kan snel en simpel uit modellen worden onttrokken. 

Voor de coördinerende partij ligt de focus, naast een goed werkbaar model, op een goede samenwerking tussen de verschillende disciplines. Alle aspectmodellen passen als puzzelstukjes in elkaar tot een geheel gebouw wordt gevormd. Binnen een project heeft de coördinerende partij de rol om modellen hierop te toetsen. Betrokken partijen hebben dus verschillende belangen. Het is aan de BIM-regisseur om te zorgen dat de neuzen dezelfde kant staan en duidelijk is wie welke rol op zich neemt. Zodat de definitieve modellen uiteindelijk voldoen aan de gestelde eisen van de opdrachtgever. 

Van voortraject tot oplevering

De rol van een BIM-regisseur speelt zich veelal af in het voortraject. Vervolgens begint de bouw. Hoewel veel situaties al getackeld zijn door het gebruik van een digitaal gebouwmodel, kan het zijn dat tijdens die bouw toch nog andere keuzes gemaakt zijn. Bijvoorbeeld door leveringsproblemen bij een leverancier. Na de bouw wordt de informatie bijgewerkt en een revisie aangeleverd. Het is belangrijk dat de informatie te allen tijde up-to-date blijft. Bij oplevering heb je alles pas definitief. Die laatste oplevering willen we natuurlijk nog wel graag even controleren, zodat bij het onderhoud en beheer een goede overdracht kan worden geleverd. Is dat het geval, dan zit ons werk als BIM-regisseur erop. 

Based als BIM-regisseur?

Wil je ook dat Based de BIM-regie pakt binnen jouw project(en)? Neem dan contact op met Denise Bos, BIM-consultant bij Based (denise@based.co.nl of 06 - 106 724 88). Zij vertelt je graag nog veel meer over alles wat wij in deze – en andere – rol(len) voor jou kunnen betekenen.